Izolacja pionowa fundamentów w praktyce

Gdyby się zastanowić nad tym kto lub co najbardziej korzysta z błędów konstrukcyjnych budynków, zdecydowanym liderem byłaby woda. To jej wpływ właśnie najboleśniej odbija się na budynkach o złej hydroizolacji. Woda może nie tylko niszczyć balkony czy sprawiać, że posadzka w podziemnym garażu jest po deszczu mokra przez kilkanaście dni. Potrafi również „wspinać się” po fundamencie i wsiąkać w niego jak w gąbkę. By tego uniknąć wystarczy TYLKO (a w przypadku niektórych deweloperów AŻ) zadbać o odpowiednią izolację pionową i poziomą fundamentów.

Jak izoluje się w praktyce?

Błędy w izolacji fundamentów budynków mieszkalnych najwcześniej odczują mieszkańcy parteru. Tam bowiem najszybciej na skutek zawilgocenia ścian najpierw dojdzie do łuszczenia się farby, a następnie do pojawienia się pleśni.

Prawidłowo chroniony przed wodą i wilgocią blok powinien mieć zarówno izolację poziomą jak i pionową. Zasadniczo izolacja pozioma ma nie dopuścić do wsiąkania wody w ściany, zapobiec podciąganiu kapilarnemu. Izolacja pionowa natomiast ma zablokować przedostawanie się wilgoci do ław fundamentowych i wnętrza budynku. W przypadku budynków jednorodzinnych spotyka się czasem zupełną rezygnację z izolacji pionowej, jeśli do wykonania fundamentów użyto tzw. betonu wodoszczelnego – czy taka technologia sprawdza się w przypadku budynków wielorodzinnych? Warto zauważyć, że brak jest w polskich normach kompleksowego ujęcia zasad projektowania i wykonania technologii betonu wodoszczelnego. W tym temacie należy się opierać o metody i normy wypracowane w krajach Unii Europejskiej. U wielu deweloperów można doczytać się, że stosują oni „białą wannę” jako system izolacji przeciwwilgociowej i przeciwwodnej. To skuteczna metoda, która nastręcza jednak pewnych problemów bowiem narzuca zastosowane indywidualnych, dostosowanych do konkretnego obiektu rozwiązań konstrukcyjnych i to już na poziomie projektu.Niezbędne jest dodatkowo zebranie szczegółowych danych o gruncie, stosunkach wód gruntowych i obciążeniu konstrukcji nośnej zmiennym wpływem wody. A to dopiero początek, bo przecież najważniejszym elementem jest skład betonu wodoszczelnego i technologia budowy. Jak wiadomo z jakością usług u wielu deweloperów bywa różnie, potwierdzeniem wykonania izolacji z betonu wodoszczelnego w sposób odpowiedni jest dokumentacja, w której zawarto szczegółowe informacje na temat przygotowania do realizacji począwszy od konstrukcji i składu betonu, a na wskazówkach i terminach dotyczących jego pielęgnacji określonej przez projektanta w specyfikacji wykonawczej skończywszy.

Izolacja przeciwwodna czy przeciwwilgociowa?

Odpowiedź na to pytanie znajdować się powinna w dokumentacji projektowej budynku, to projektant zapoznając się ze stanem gruntu ocenia czy ma do czynienia z hydrostatycznym parciem wody – wówczas decyduje się na izolację przeciwwodną czy woda opadowa swobodnie wsiąka w grunt lub gdy planuje się wykonanie drenażu wokół budynku – wtedy stosuje się izolację przeciwwilgociową.

Rodzaje izolacji pionowej

Izolacja pozioma zapobiega podciąganiu kapilarnemu i umieszcza się ją w dwóch miejscach: między ławą a ścianą fundamentową oraz na syku ścian fundamentowych i zewnętrznych. Ten typ izolacji przede wszystkim ma na celu niedopuszczenie do przenikania wody przez warstwy podłogowe, wykonuję się ją więc standardowo na całej podłodze z wywinięciem na ściany.

Izolacja pionowa układana na powierzchni ścian fundamentowych ma przede wszystkim zatrzymać wilgoć (z gruntu i wytworzoną podczas opadów). W ramach zabezpieczenia izolacji pionowej najczęściej stosuje się folię kubełkową, ochroni ona izolację przed uszkodzeniami mechanicznymi.

Zasadniczo wyróżniamy trzy typy izolacji pionowej, uzależnione od warunków gruntowych:

1. Lekka izolacja przeciwwilgociowa – taką izolację stosujemy,jeśli poziom wody gruntowej znajduje się wyraźnie poniżej fundamentu czyli w sytuacji, kiedy budynek staje na gruntach przepuszczalnych jak piaski i żwiry. Duża przepuszczalność gruntu, jaką łatwo zaobserwować po ulewnym deszczu jest przesłanką do przeprowadzenia lekkiej izolacji, którą wykonuje się od zewnątrz fundamentów, najczęściej z masy bitumicznej, która jest łatwa do nałożenia lub np. warstw powłoki asfaltowo-kauczukowej.
2. Średnia izolacja przeciwwilgociowa – najczęściej wykonywana przy gruntach spoistych o słabej przepuszczalności oraz w lokalizacjach, gdzie poziom wód gruntowych może ulegać okresowym wahaniom. Izolacja średnia zabezpiecza przed wodą opadową, która może przesączać się w kierunku ścian fundamentowych. Jeśli w stosunkowo spoistym gruncie występują przepuszczalne przestrzenie piaszczyste, może być konieczne wykonanie drenażu opaskowego, którego zadaniem jest zbieranie i odprowadzanie wody z dala od fundamentów. Średnią izolację wykonuje się z papy na lepiku, folii lub zaprawy wodoszczelnej.
3. Ciężka izolacja przeciwwilgociowa – ten rodzaj izolacji konieczny jest w przypadku, jeśli wody gruntowe sięgają powyżej poziomu podpiwniczenia, wówczas potrzebne jest zabezpieczenie budynku przed wodą wywierającą ciśnienie hydrostatyczne (naporową). W tych sytuacjach często stosuje się zbrojony wodoszczelny beton, a dodatkowo folie samoprzylepne lub papy termozgrzewalne.

Najczęstsze błędy w izolacji fundamentów

Jak w przypadku innych zabiegów tyczących się hydroizolacji, także tutaj zawodzi zwykle pośpiech i niedokładność. To niedokładność sprawia, że często stosuje się zbyt małe wysunięcie izolacji ławy na lico ściany czy źle przygotowuje się podłoże betonowe pod wykonanie powłok izolacyjnych. Ale błędy mogą pojawić się znacznie wcześniej, czyli już na etapie weryfikacji warunków gruntowo-wodnych i badania możliwości odkształceń – od tego pierwszego czynnika zależy przecież zastosowana technika izolacji.

Zawilgocenie ścian na skutek różnicy temperatur wewnątrz i na zewnątrz budynku jest tylko jedną z sytuacji, kiedy konieczne będzie osuszanie budynku – kosztowne dla administracji i uciążliwe dla mieszkańców. Stąd zalecana jest szczególna dbałość o każdy etap prac służących ochronie fundamentów począwszy od weryfikacji dokumentacji projektowej aż po dbałość o zabezpieczenie izolacji pionowej przed uszkodzeniami mechanicznymi, jakie mogą mieć miejsce w trakcie zasypywania fundamentów gruntem.